Νικόλαος Βούρβαχης: Ο μεγαλύτερος μαθηματικός του 20ου αιώνα, που όμως δεν υπήρξε ποτέ.

Επόμενη συνάντηση: ΠΕΜΠΤΗ 25 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Στη δεκαετία του 1930 μία ομάδα γάλλων μαθηματικών, που χρησιμοποιούσαν το ψευδώνυμο Μπουρμπακί, ενός αξιωματικού του γαλλικού στρατού με ελληνικές ρίζες, προσπάθησαν να συστηματοποιήσουν τα μαθηματικά με αξιωματικό και αφηρημένο τρόπο.

Τις απαρχές των ιδεών του Μπουρμπακί μπορεί κανείς να αναζητήσει στους κυβιστές ζωγράφους, αλλά και γενικότερα στο πνεύμα των αρχών του 20^ου αιώνα όπου η κεντρική ιδέα ήταν η ρήξη με το παρελθόν και η δημιουργία της επιστήμης και της τέχνης ξανά από το μηδέν.

 Με ποιον τρόπο, όμως,  οι ιδέες του Μπουρμπακί επηρέαστηκαν από τους γλωσσολόγους και πώς οι ιδέες αυτές έφεραν την επανάσταση σε άλλες επιστήμες όπως η ανθρωπολογία;

Με αφορμή τις ιδέες του Μπουρμπακί θα πραγματοποιήσουμε μία σύντομη περιήγηση στην εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης το πρώτο μισό του 20^ου αιώνα.

  

Η παρουσίαση βασίζεται, μεταξύ άλλων, στο βιβλίο: «Ο καλλιτέχνης και ο μαθηματικός» του Amir D. Aczel. και θα πραγματοποιηθεί από τον Ανδρέα Λύκο.

Eλεύθερη Βούληση,Ψευδαίσθηση ή Πραγματικότητα;

Επόμενη συνάντηση: Τετάρτη 27 Μαρτίου 2013

Ώρα 20:30μμ στην Πολιτιστική Κίνηση (απέναντι από το 3^ο Λύκειο)

       Ένα ιδιαίτερο ζήτημα που έχει απασχολήσει ανά τους αιώνες την ανθρώπινη σκέψη αποτελεί το θέμα της ελεύθερης βούλησης. Οι φιλοσοφικές θεωρήσεις διέπονται από αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με την ύπαρξη της ελεύθερης βούλησης ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να αποσαφηνίσουν τη σχέση της με την  αιτιοκρατία και την σύνδεσή της με την ηθική υπευθυνότητα.

Ταυτόχρονα η σύγχρονη νευροεπιστήμη με εξελιγμένα πειράματα καταδεικνύει ότι ασυνείδητη εγκεφαλική λειτουργία προηγείται της συνειδητής επίγνωσης της πρόθεσης να πραγματοποιηθεί κάποια πράξη. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: αποτελεί ο άνθρωπος ένα ξεχωριστό ον που αποφασίζει και πράττει ανεξάρτητα από τη νομοτέλεια του σύμπαντος ή είναι απλά ένα αυτόματο προιόν της εξέλιξης των ειδών και η ελεύθερη βούληση αποτελεί μία ψευδαίσθηση;

Παρουσίαση:Mητρουλιάς Χρήστος

Βιβλία αφορμή:  

1. Το πρόβλημα της Ελεύθερης Βούλησης 

     Συγγραφέας: Κωνσταντίνος Σαργέντης

2. Who's in Charge? Free Will and the Science of the Brain 

    Συγγραφέας: Michael S. Gazzaniga

«Το κοτόπουλο από το Μινσκ»

Την  Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου στις 20:30 στην Πολιτιστική Κίνηση 

(απέναντι από το 3^ο Λύκειο) 

θα γίνει η 3^η συνάντηση για το 2012-13 

Το βιβλίο που θα παρουσιαστεί – συζητηθεί έχει τίτλο 

«Το κοτόπουλο από το Μινσκ» (Yuri Chernyak - Robert Rose). 

Την παρουσίαση θα κάνει ο Γιώργος Σουλιώτης.

Λίγα λόγια για το βιβλίο: http://books-4.blogspot.gr/2011/02/blog-post.html

Νεύτωνας - Λάιμπνιτς: Δύο παράλληλες ιστορίες που άλλαξαν τον κόσμο. Παρασκευή ३० - ३ στην Πολιτιστική Κίνηση Ροδόπης

Ο απειροστικός λογισμός αναμφίβολα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο των μαθηματικών. Οι εφαρμογές του ποικίλουν και επεκτείνονται πέρα από το χώρο των μαθηματικών, στην φυσική, την μηχανική, την ιατρική, την οικονομία και γενικότερα οπουδήποτε διερευνούμε κάποια σχέση μεταξύ δύο ή περισσοτέρων μεταβλητών ποσοτήτων.

Η βασική ιδέα του απειροστικού λογισμού προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα και τη ρήση του Ηράκλειτου «Καθετί πρέπει να θεωρείται στο γίγνεσθαί του, δηλαδή στο συνεχή μετασχηματισμό του», καθώς και τη «μέθοδο της εξάντλησης» του Αρχιμήδη. Από τότε, όμως, χρειάστηκαν να γίνουν πολλά μέχρι ο Νεύτωνας και ο Λάιμπνιτς να δημιουργήσουν – ανακαλύψουν τον απειροστικό λογισμό.

Στην ομιλία – παρουσίαση που θα γίνει την Παρασκευή ३० - ३ στις 20:30 στο χώρο της Πολιτιστικής Κίνησης Ροδόπης θα μιλήσουμε, εκτός από τα παραπάνω, και για την διάσημη διαμάχη δύο γιγάντων των μαθηματικών του Νεύτωνα και του Λάιμπνιτς για την πατρότητα του απειροστικού λογισμού. Ποια στοιχεία των χαρακτήρων των δύο μαθηματικών αποκαλύπτει η διαμάχη αυτή, ποια η σημασία της και ποια ιστορικά γεγονότα την επηρέασαν;
Ο πόλεμος για την πατρότητα του απειροστικού λογισμού είναι ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας των μαθηματικών. Επιπρόσθετα, όμως, είναι συναρπαστικός διότι, μέσα απ’ αυτόν, ο Νεύτωνας και ο Λάιμπνιτς ανέπτυξαν έναν από τους μεγαλύτερους δημόσιους διαλόγους για τα πνευματικά δικαιώματα που έχουν ποτέ διεξαχθεί.

Υπατία, η πρώτη γυναίκα μαθηματικός: २ - ३ - २०१२ στις २०:३० στην Πολιτιστική Κίνηση Ροδόπης

"Υπήρχε μια γυναίκα στην Αλεξάνδρεια με το όνομα Υπατία, κόρη του φιλοσόφου Θέωνος, με τέτοια επιτεύγματα στην επιστήμη και τη λογοτεχνία, που ξεπερνούσε κατά πολύ όλους τους φιλοσόφους της εποχής της. Έχοντας σπουδάσει με επιτυχία στις σχολές του Πλάτωνος και του Πλωτίνου, εξηγούσε τις αρχές της φιλοσοφίας στους μαθητές της, πολλοί από τους οποίους ταξίδευαν από μακρινά μέρη για να ακούσουν τις διδασκαλίες της... Παρ' όλα αυτά έπεσε θύμα των πολιτικών αντιζηλιών που επικρατούσαν κατά την εποχή της. Καθώς είχε συχνές συναντήσεις με τον Ορέστη (έπαρχος της περιοχής), είχε ευρέως διαδοθεί ανάμεσα στους χριστιανούς οτι ήταν αυτή που εμπόδιζε τον Ορέστη να έρθει στο πλευρό του επισκόπου."

Σωκράτης ο Σχολαστικός

Δείτε εδώ την προηγούμενη παρουσίαση της λέσχης μας με τίτλο: "Ο χρόνος στη φιλοσοφία και την επιστήμη"

Η επόμενη παρουσίαση - συζήτηση (Παρασκευή ३-२-२०१२)

Την ερχόμενη Παρασκευή 3 - 2 στις 20:30 θα γίνει στην Πολιτιστική Κίνηση Ροδόπης (απέναντι από το 3ο Λύκειο) η πέμπτη φετινή παρουσίαση-συζήτηση της ομάδας Θαλής + Φίλοι. Την παρουσίαση, που έχει τίτλο «Ο χρόνος στη φιλοσοφία και την επιστήμη» έχει ως βάση το βιβλίο «Το ποτάμι του χρόνου» του Igor Novikov, θα κάνει ο Χρήστος Μητρουλιάς. Δείτε παρακάτω μία σύντομη περίληψη της ομιλίας από τον εισηγητή.

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Μία από τις πλέον αινιγματικές έννοιες που έχουν απασχολήσει την ανθρώπινη νόηση κατά το πέρασμα των αιώνων είναι η έννοια του χρόνου. Στη διάρκεια της ιστορίας η βαθιά και μέχρι σήμερα ανεξιχνίαστη φύση του οδήγησαν τους ανθρώπους σε επίμονους προβληματισμούς. Το ζήτημα αιχμαλώτισε και γοήτευσε τη σκέψη ποιητών, συγγραφέων και φιλοσόφων όλων των εποχών. Πώς ορίζεται, ποια είναι η φύση και η προέλευση του; Υπάρχει ο χρόνος εφόσον υπάρχουμε, ή βρίσκεται πέρα και πάνω από εμάς; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που βασάνισαν τη φιλοσοφική σκέψη ανά τους αιώνες, από τον Πλάτωνα που όρισε τον χρόνο ως κινητή εικόνα της αιωνιότητας και τον Αριστοτέλη για τον οποίο ο χρόνος ήταν αριθμός της κίνησης μέχρι τον Καντ που θεωρούσε το χρόνο ως μια ιδιότητα, εποπτεία του ανθρώπινου νου. Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε η επιστήμη η οποία αποπειράθηκε να ορίσει και να ερμηνεύσει το χρόνο χρησιμοποιώντας τα μαθηματικά, την παρατήρηση και το πείραμα. Ο Νεύτων όρισε τον απόλυτο χρόνο, ενώ ο Αινσταίν με τη θεωρία της Σχετικότητας έθεσε την έννοια του χρόνου σε ένα νέο φιλοσοφικό υπόβαθρο κόντρα στη λογική που διαμορφώνουν οι ανθρώπινες αισθήσεις. Όλα αυτά θα συζητήσουμε την Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου στο στέκι της Πολιτιστικής Κίνησης στις 20:30μμ. Αξίζει να διαθέσετε λίγο από το χρόνο σας!

Η Μέλπω Αξιώτη με τις "Δύσκολες Νύχτες" στη λέσχη μας

Η Μέλπω Αξιώτη καταγόταν από παλιά αρχοντική οικογένεια της Μυκόνου. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Πατέρας της ήταν ο μουσικοσυνθέτης Γεώργιος Αξιώτης, με τον οποίο έζησε όταν χώρισαν οι γονείς της. Και οι δύο γονείς της ξαναπαντρεύτηκαν και είχε τρία ετεροθαλή αδέλφια. Από το 1918 ως το 1922 μπήκε εσωτερική στη Σχολή των Ουρσουλίνων της Τήνου. Το 1925 παντρεύτηκε το θεολόγο και δάσκαλό της Βασίλη Μάρκαρη, από τον οποίο χώρισε τέσσερα χρόνια αργότερα. Μετά από μια σύντομη σχετικά παραμονή στη Μύκονο, επέστρεψε στην Αθήνα και γνωρίστηκε με τον Νίκο Εγγονόπουλο, τον Γιώργο Θεοτοκά, τον Γιώργο Σεφέρη, τον Γιάννη Ρίτσο, τον Νίκο Αλεξίου. Το 1933 έκανε την πρώτη της εμφάνιση στα γράμματα, με το διήγημα Απ τα χτες ως τα σήμερα, στην εφημερίδα Μυκονιάτικα Χρονικά, όπου τον επόμενο χρόνο θα δημοσιεύσει άλλο ένα διήγημα. Πέρασαν και τα δύο απαρατήρητα. Το 1934 άνοιξε μαζί με τη Βέτα Τσιτιμάτη έναν βραχύβιο οίκο ραπτικής και παράλληλα άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα σχεδίου στη Σιβιτανίδειο Σχολή. Το 1936 προσχώρησε στο Κ.Κ.Ε. και παρέμεινε πιστή στην Αριστερά ως το θάνατό της. Το 1938 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα, Δύσκολες Νύχτες, με το οποίο ασχολήθηκε σύσσωμη η κριτική. Της απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο του Γυναικείου Συλλόγου Γραμμάτων και Τεχνών και η ψυχή του συλλόγου, Πηνελόπη Δέλτα, η οποία διαφωνούσε με τη βράβευσή της, κατάργησε το βραβείο. Στην Κατοχή, εντάχθηκε στην Εθνική Αλληλεγγύη του ΕΑΜ και συνεργάστηκε στον παράνομο Τύπο, μαζί με τη Διδώ Σωτηρίου, την Έλλη Αλεξίου, την Έλλη Παππά κ.ά. Μετά την απελευθέρωση, διώχθηκε λόγω της πολιτικής της δράσης και κατέφυγε στη Γαλλία, το 1947, όπου η αριστερή διανόηση, Λουί Αραγκόν, Έλσα Τριολέ, Πωλ Ελυάρ, Πάμπλο Νερούντα, κ.ά της επεφύλαξε θερμή υποδοχή. Το μυθιστόρημά της Εικοστός αιώνας μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και της χάρισε πανευρωπαική καταξίωση. Το 1950 απελαύνεται από τη Γαλλία, κατόπιν διαβήματος της ελληνικής κυβέρνησης, και καταφεύγει αρχικά στην Ανατολική Γερμανία, στη συνέχεια στη Βαρσοβία, όπου θα εργαστεί στην ελληνική εκπομπή του πολωνικού ραδιοφώνου, και πάλι πίσω, το 1956 στο Ανατολικό Βερολίνο. Εργάζεται επί έξι χρόνια στο πανεπιστήμιο Humboldt, διδάσκοντας νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία και συνεργάζεται με τον επίσης εξόριστο Δημήτρη Χατζή. Έχει μονίμως προβλήματα υγείας, γι αυτό και καταφεύγει πολύ συχνά στην Αλμπίζολα της Ιταλίας. Με απόφαση του Ηλία Τσιριμώκου, επαναπατρίζεται το 1965. Συνεχίζει τα ταξίδια της. Κατά τη δικτατορία, αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και της συμπαραστέκονται η αδελφή της Χαρούλα, οι φίλοι της, η Νανά Καλλιανέση, ο Αντρέας Φραγκιάς. Ο Γιάννης Ρίτσος θα τη βοηθήσει αποφασιστικά να ολοκληρώσει και να εκδώσει το κύκνειο άσμα της, την Κάδμω. Το 1971 η υγεία της επιδεινώνεται ραγδαία, πάσχει από προιούσα αμνησία και σωματική εξασθένηση τον επόμενο χρόνο πεθαίνει. Επηρεασμένη τόσο από τον μοντερνισμό, και την πρόσληψή του από τη γενιά του τριάντα, όσο και από το σουρεαλισμό, χρησιμοποιεί ευρέως το συνειρμό και τον εσωτερικό μονόλογο και ανάγει το απολύτως προσωπικό σε οικουμενικό. Εστιάζοντας στο όνειρο, στην παιδική ηλικία, στο γενέθλιο νησί της, με γλώσσα χειμαρρώδη, λαική, και περίτεχνη, μακροπερίοδη σύνταξη, με λέξη απόλυτα ακριβή και πολυστρωματική αφήγηση, η Αξιώτη άφησε πίσω της ένα πολυσύνθετο, αταξινόμητο έργο, που έχει τη θέση του μεταξύ των αριστουργημάτων της σύγχρονης ευρωπαικής λογοτεχνίας. Τα έργα της κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κέδρος πεζογραφία Χρονικά. Τόμος Γ΄ 1980 Δύσκολες νύχτες. Τόμος Α΄. Μυθιστόρημα 1981 Θέλετε να χορέψουμε Μαρία; Τόμος Β΄. Νουβέλα 1982 Εικοστός αιώνας. Τόμος Δ΄. Μυθιστόρημα 1982 Σύντροφοι καλημέρα. Τόμος Ε΄. Διηγήματα 1983 Μια καταγραφή στην περιοχή της λογοτεχνίας. Τόμος ΣΤ΄. Δοκίμια 1983 Το σπίτι μου. Τόμος Η΄. Διήγηση 1986 Ποιήματα. Τόμος Ζ΄ 2001 Η Κάδμω. Τόμος Θ΄. Νουβέλα. υπό έκδοση μεταφράσεις ΡΑΝΤΙΓΚΕ,ΡΑΙΜΟΝ Ο διάβολος μέσα του 1969